درد سنگ کلیه از دردهایی است که فراموش نمی شود، حدود نیمی از افرادی که یک بار به سنگ کلیه مبتلا می شوند در عرض هفت سال به سنگ دیگری مبتلا می شوند.
پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه موضوع پیچیده ای نیست بلکه برای این منظور باید ترکیبات سنگ مشخص شود. سنگ های کلیه زمانی تشکیل می شوند که غلظت برخی مواد شیمیایی در ادرار به اندازه زیادی می شود که منجر به تشکیل کریستال می شوند.
سپس این کریستال ها بزرگتر شده و به سنگ کلیه تبدیل می شوند و در مسیرهای ادراری به حرکت در می آیند.
اگر این سنگ در مسیر دستگاه ادارای گیر کند و جلوی جریان ادرار را بگیرد، درد ایجاد می شود که در مراحل پیشرفته بسیار شدید است.
**عوامل ایجاد سنگ کلیه
بیشتر سنگ ها زمانی ایجاد می شوند که کلسیم با یکی از دو مواد اگزالات یا فسفر ترکیب می شود.همچنین سنگ های کلیه می توانند از اسید اوریک تشکیل شوند که از سوخت و ساز پروتیین در بدن ایجاد می شود.
پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه به معنی پیشگیری از بروز شرایطی است که منجر به تشکیل سنگ کلیه می شود.
در این گزارش دستورالعمل های علمی برای پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه ذکر شده است.
*** نوشیدن مقدار زیاد آب
نوشیدن مقدار زیاد آب موجب می شود موادی که در ادرار به سنگ تبدیل می شوند، رقیق شوند.
سعی کنید مقدار کافی مایعات مصرف کنید تا روزی دو لیتر ادرار تولید شود برای این منظور لازم است که روزانه هشت لیوان آب مصرف کرد.علاوه بر این ، نوشیدن آب برخی مرکبات مانند لیموناد و آب پرتقال کمک کننده است. سیترات موجود در این آب میوه ها جلوی تشکیل سنگ را می گیرند.
*** مصرف کلسیم مورد نیاز بدن
مصرف بسیار کم کلسیم در رژیم غذایی باعث می شود که سطح اگزالات افزایش یاد و منجر به تشکیل سنگ کلیه شود. برای جلوگیری از این موضوع مطمئن شوید میزان مناسب کلسیم مورد نیاز بدنتان را مطابق با سن خود مصرف می کنید.
اساسا سعی کنید که کلسیم را از طریق مصرف خوراکی ها مصرف کنید زیرا برخی مطالعات نشان داده اند که مصرف مکمل های کلسیم با ابتلا به سنگ کلیه ارتباط دارند.
مردان 50 ساله و مسن تر باید روزی هزار میلی گرم کلسیم با 800 تا هزار واحد بین المللی ویتامین دی مصرف کنند تا بدنشان بتواند کلسیم مصرفی را جذب کند.
***کاهش مصرف سدیم
یک رژیم غذایی پر سدیم موجب ایجاد سنگ کلیه می شود زیرا این رژیم غذایی موجب افزایش مقدار کلسیم در ادرار می شود.
بنابراین رعایت یک رژیم غذایی کم سدیم به افرادی که مستعد سنگ سازی هستند، توصیه می شود.
طبق دستورالعمل های فعلی افراد باید مصرف روزانه سدیم خود را به دو هزار و 300 میلی گرم محدود کنند اما اگر سدیم در گذشته با ابتلا به سنگ کلیه ارتباط داشته است باید مصرف روزانه سدیم به هزار و 500 میلی گرم محدود شود. کاهش مصرف سدیم برای فشار خون و قلب نیز مفید است.
***محدود کردن مصرف پروتیین های حیوانی
محدود کردن مصرف پروتیین های حیوانی از دیگر راهکارها پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه است. مصرف بسیار زیاد پروتیین حیوانی مانند گوشت قرمز، ماکیان ، تخم مرغ و غذاهای دریایی موجب افزایش سطح اسید اوریک شده که به تشکیل سنگ کلیه منجر می شود.
همچنین یک رژیم غذایی پر پروتیین موجب کاهش سطح سیترات می شود؛ سیترات یک ماده شیمیایی موجود در ادرار است که به پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه کمک می کند.
***پرهیز از مصرف خوراکی هایی که موجب تشکیل سنگ می شوند
چغندر، شکلات، اسفناج، ریواس، چای، و بیشتر آجیل سرشار از اگزالات هستند و کولاها (نوشابه های گازدار) مملو از فسفات هستند، که هر دو یعنی اگزالات و فسفات به تشکیل سنگ کلیه کمک می کنند. بنابراین اگر مستعد سنگ سازی هستند از مصرف این خوراکی ها پرهیز و یا انها را کم مصرف کنید.
همچنین برخی مطالعات نشان داده اند، مردانی که دوزهای بالای ویتامین C را به شکل مکمل مصرف می کنند در معرض خطر زیاد ابتلا به سنگ کلیه قرار دارند زیرا بدن ویتامین C را به اگزالات تبدیل می کند.